นักการเมืองญี่ปุ่นตั้งโต๊ะเจรจาบริษัทบัตรเครดิต ปม ‘เซ็นเซอร์ทางการเงิน’ แบนมังงะ-อนิเมะที่ถูกกฎหมาย

ดูเหมือนว่าประเด็นการแบนผลงานอนิเมะ มังงะ และเกมที่ไม่ได้ผิดกฎหมายโดยบริษัทการเงินกำลังจะกลายเป็นเรื่องใหญ่ถึงฝ่ายการเมือง เมื่อคุณทาโระ ยามาดะ สมาชิกสภาสูงจากพรรคจิมินโตผู้เป็นแฟนตัวยงของอนิเมะ ได้ออกมาเปิดเผยว่ามีการจัดประชุมภายในเพื่อหารือเกี่ยวกับปัญหาการเซ็นเซอร์ผ่านการตัดช่องทางทางการเงิน หรือที่เรียกว่า "Financial Deplatforming"

การประชุมดังกล่าวจัดขึ้นเมื่อวันที่ 25 สิงหาคมที่ผ่านมา โดยมีผู้เข้าร่วมจากหลายภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นตัวแทนจากแบรนด์บัตรเครดิตระดับนานาชาติ, ธนาคาร, บริษัทผู้ให้บริการระบบชำระเงิน, ร้านค้า, หน่วยงานรัฐบาลที่เกี่ยวข้อง และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งคุณยามาดะได้กล่าวผ่าน X (ทวิตเตอร์) ว่าการประชุมครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อพูดคุยอย่างอิสระและเปิดเผยถึงสาเหตุของสถานการณ์ที่อาจเรียกได้ว่าเป็นการเซ็นเซอร์ทางการเงิน พร้อมทั้งหาแนวทางแก้ไขที่เป็นรูปธรรม โดยการหารือเป็นไปอย่างตรงไปตรงมาภายใต้เงื่อนไขที่จะไม่เปิดเผยตัวตนผู้เข้าร่วมและรายละเอียด เพื่อให้ทุกฝ่ายแลกเปลี่ยนความเห็นได้อย่างเต็มที่ ซึ่งถือเป็นความคืบหน้าที่สำคัญอย่างยิ่ง

ปัญหานี้เกิดขึ้นหลังจากมีธุรกิจและผลงานจำนวนมากทั้งในและต่างประเทศถูกตัดช่องทางการเงิน อันเนื่องมาจากแรงกดดันที่ไม่ชัดเจนจากบริษัทบัตรเครดิตและผู้ให้บริการชำระเงิน ส่งผลให้ไม่สามารถทำธุรกรรมซื้อขายผลงานบางประเภทได้ ทั้งที่เนื้อหาส่วนใหญ่นั้นเป็นสิ่งที่ถูกกฎหมาย เช่น ผลงานแนว Boys’ Love เนื้อหาที่มีความรุนแรง หรือเนื้อหาทางเพศ ประเด็นที่สร้างความขัดแย้งคือความไม่โปร่งใสและข้อความที่ขัดแย้งกันเองเกี่ยวกับที่มาและเหตุผลในการออกคำสั่งปฏิเสธการทำธุรกรรมเหล่านี้

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือกรณีของ Mastercard ที่เคยออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม หลังเกิดกระแสต่อต้านอย่างหนักจากการถอดเนื้อหาสำหรับผู้ใหญ่ออกจาก Steam และ Itch โดยระบุว่า "เครือข่ายการชำระเงินของเราเป็นไปตามหลักนิติธรรม พูดง่าย ๆ คือเราอนุญาตให้มีการซื้อสินค้าที่ถูกกฎหมายทั้งหมดบนเครือข่ายของเรา"

ทว่าคำแถลงนี้กลับขัดแย้งกับสิ่งที่เกิดขึ้นจริงกับหลายธุรกิจ เช่น Manga Library Z บริการเผยแพร่มังงะเก่าที่หาอ่านยากซึ่งต้องปิดตัวลง โดยตัวแทนได้เปิดเผยว่าบริษัทผู้ให้บริการชำระเงินติดต่อมาแจ้งว่า "แบรนด์บัตรเครดิตระดับนานาชาติบางรายกำลังร้องขอให้ลบเนื้อหาออก" ซึ่งรวมถึงผลงานที่มีคีย์เวิร์ดอย่าง "Molester (ลวนลาม), Violence (ความรุนแรง), และ Crime (อาชญากรรม)" หากไม่ลบภายใน 3 วัน อาจถูกปรับเป็นเงินหลายสิบล้านเยนและถูกระงับสัญญา สุดท้าย Manga Library Z จึงต้องปิดตัวลงในเดือนพฤศจิกายน 2024 ก่อนจะกลับมาเปิดใหม่ได้ด้วยการระดมทุนในปี 2025 โดยไม่รับบัตร VISA หรือ Mastercard อีกต่อไป

ความสับสนนี้เกิดจากนโยบายของ Mastercard เอง ที่แม้ปากจะบอกว่าอนุญาต แต่ในเงื่อนไขกลับมีข้อยกเว้นที่คลุมเครือ เช่น สามารถบล็อกธุรกรรมที่ ‘อาจสร้างความเสียหายต่อชื่อเสียง’ หรือเนื้อหาที่ ‘น่ารังเกียจ’ ได้ ซึ่งเปิดช่องให้แบนผลงานถูกกฎหมายได้ตามใจชอบ

การประชุมครั้งนี้จึงเป็นก้าวสำคัญที่อาจชี้ชะตาเสรีภาพของวงการอนิเมะ มังงะ และเกมในญี่ปุ่น ต้องจับตาดูกันต่อไปว่าการต่อสู้ระหว่างฝ่ายการเมืองและยักษ์ใหญ่ทางการเงินครั้งนี้จะจบลงอย่างไร

แปลและเรียบเรียงจาก
Anime Corner

ติดตามดูอนิเมะถูกลิขสิทธิ์ ได้ที่ Online Station แหล่งรวมอนิเมะที่คุณไม่ควรพลาด