ครบรอบ 8 ปี PS Vita เครื่องพกพาของ PlayStation ที่ไปไม่ถึงดวงดาว

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาร่วม 3-4 ทศวรรษ ตลาดเกมคอนโซลและแฮนด์เฮลด์นั้นมีการแข่งขันที่สูงและเข้มข้นมาทุกเจเนอเรชั่นครับ ซึ่งนอกจากบรรดาผู้ผลิตเครื่องคอนโซลและแฮนด์เฮลด์แบรนด์ต่าง ๆ จะต้องห้ำหั่นกันเองแล้ว ในยุคปัจจุบันก็ยังมีปัจจัยภายนอกอย่างฝั่งแพลตฟอร์ม PC และสมาร์ทโฟนเข้ามามีเอี่ยวด้วยอีก เรียกได้ว่าถ้าเครื่องไหนจับจุดความต้องการของผู้เล่นส่วนใหญ่ไม่ได้ หรือมีเกม Exclusive รวมถึงเกม 3rd Party ที่ไม่ดึงดูดพอ ตลอดจนการวางแผนการตลาดที่ผิดพลาด ก็อาจจะตกม้าตายเอาได้ง่าย ๆ เลย ซึ่ง PlayStation Vita (PS Vita) ก็ถือเป็นหนึ่งในเครื่องเกมแฮนด์เฮลด์จากฝั่ง Sony ที่เจอปัญหารุมเร้าสารพัด จนไม่อาจประสบความสำเร็จเท่าที่ PSP เคยเบิกทางเอาไว้ได้ และในโอกาสที่วันที่ 17 ธันวาคมที่จะถึงนี้ จะเป็นวันครบรอบ 8 ปีของการวางจำหน่ายเครื่อง PS Vita ครั้งแรกที่ประเทศญี่ปุ่น ทางทีมงาน Online Station จึงขอนำพาเพื่อน ๆ มารำลึกเกี่ยวกับเจ้าเครื่องนี้กันครับ

– ช่วงแรกเริ่ม ทาง Sony ได้โปรโมตเครื่อง PS Vita ว่าเป็นมิติใหม่ของการย่อประสบการณ์การเล่นเกมคอนโซลมาลงแฮนด์เฮลด์ พร้อมกับมีเป้าหมายหลักคือมาชนกับ Nintendo 3DS โดยตรง ซึ่งยอดขายในปีแรกของการวางจำหน่ายนั้นค่อนข้างมีแนวโน้มในทางที่ดี แต่พอเข้าสู่ปลายปี 2012 ยอดขายกลับหยุดนิ่งไปดื้อ ๆ พร้อมกับข่าวสะเทือนใจผู้ที่ซื้อเครื่อง PS Vita ในฝั่งตะวันตกไปด้วยว่าทาง Sony จะมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับเกมอินดี้ในภูมิภาคดังกล่าวซะงั้น มิหนำซ้ำลิสต์เกมที่มีให้เลือกซื้อบน PS Vita ก็ไม่ค่อยหลากหลาย ส่วนใหญ่จะเป็นเกมแนวเฉพาะทาง ขณะที่ฟากประเทศญี่ปุ่นนั้น เกมที่ลงให้กับ PS Vita ก็ไปหนักกับเกมแนวจีบสาว จีบหนุ่ม หรือเกมดัดแปลงจากไลท์โนเวลซะเพียบ ทำให้ความน่าสนใจเครื่องนี้ลดลงไปอย่างน่าใจหาย

– ทาง Sony ได้พยายามกระตุ้นยอดขายของ PS Vita ด้วยการออกเครื่องโมเดลใหม่ที่มีชื่อรุ่นว่า PCH-2000 (ชื่อไม่เป็นทางการที่เหล่าเกมเมอร์เรียกกันคือ PS Vita Slim) โดยมีความบางลงจากรุ่น PCH-1000 ประมาณ 20% และมีน้ำหนักเบากว่าถึง 15% ในขณะที่จอแสดงผลก็ได้เปลี่ยนจากจอ OLED มาเป็นจอ LCD เพื่อลดต้นทุน รวมทั้งแบตเตอรี่ก็ใช้งานได้นานขึ้น (เพราะตัวเครื่องกินไฟน้อยลง) และที่พิเศษกว่านั้นคือ ตัวเครื่องมีหน่วยความจำภายในแถมมาให้ 1 GB ด้วย ทำให้ผู้เล่นที่เน้นเล่นแต่แบบแผ่น ก็ไม่ต้องไปหาเมโมรี่สติ๊กเพื่อใช้เซฟเกมอีกต่อไป เพราะลำพังหน่วยความจำภายในเครื่องรุ่น PCH-2000 ก็เพียงพอแล้ว ส่วนพอร์ต USB ก็เปลี่ยนมารองรับกับหัวแบบ Micro ที่กำลังนิยมในช่วงเวลานั้น

– PS Vita เคยมีออกอุปกรณ์เสริมที่ชื่อว่า PlayStation TV (PS TV) ออกมาในช่วงปลายปี 2013 ซึ่งหน้าที่ของมันคือเป็นตัวกลางในการแปลงสัญญาณภาพบนหน้าจอของ PS Vita ให้ไปออกบนทีวี โดยอาศัยพอร์ต HDMI ที่อยู่ด้านหลังบ็อกซ์ของ PS TV นั่นเอง ความสะดวกของมัน นอกจากจะทำให้เราเล่นเกมบนจอทีวีที่ใหญ่กว่าแล้วก็ยังสามารถใช้จอย DualShock 3 หรือ DualShock 4 ในการบังคับได้อีกด้วย แต่ข้อเสียร้ายแรงของ PS TV นั้นมี 2 เรื่องหลัก ๆ อย่างแรกคือการเล่นผ่าน PS TV เราจะไม่สามารถใช้ฟีเจอร์จำพวกทัชสกรีนกับหน้าจอทีวีได้ รวมถึงไมโครโฟน และบรรดาเกมที่ต้องพึ่งพาระบบรูรับแสงบริเวณทัชหลังของเครื่อง PS Vita ก็ไม่สามารถนำมาใช้เวลาเล่นบนทีวีได้เช่นกัน อีกอย่างคือ PS TV เมื่อต่อกับทีวีแล้วจะแสดงผลด้วยความคมชัดสูงสุดได้แค่ 720p เท่านั้นครับ ยิ่งราคาเปิดตัวในบ้านเราก็ปาเข้าไปที่ราว ๆ 4,500 บาท พอเทียบกับคุณสมบัติที่ได้แล้ว เหล่าผู้เล่นจึงไม่ค่อยเห็นความคุ้มเท่าไหร่นัก ก่อนที่ PS TV จะยุติสายการผลิตไปในช่วงปลายปี 2015

(อ่านข้อมูลของ PS TV เพิ่มเติมได้ที่ https://blog.us.playstation.com/2014/10/07/playstation-tv-the-ultimate-faq-2/?ref-tag=250787)

– สุดท้ายแล้ว PS Vita ก็ทำยอดขายรวมทั่วโลกไปได้ประมาณ 16 ล้านเครื่อง (อ้างอิงจาก https://www.usgamer.net/articles/ps-vita-will-cease-production-in-japan-in-2019-no-successor-planned) โดย Sony ได้ยุติสายการผลิตของ PS Vita พร้อมกันทั่วโลกในวันที่ 1 มีนาคม 2019 หลังจากประกาศไม่สนับสนุนหรือเข็นเกมลง PS Vita มาได้สักพักใหญ่ และความเคลื่อนไหวล่าสุดที่ Sony ประกาศเอาไว้ก็คือ ทางบริษัทยังไม่มีความสนใจที่จะเดินหน้าในธุรกิจเครื่องเกมแฮนด์เฮลด์ หรือมีแผนที่จะผลิตเครื่องเกมแฮนด์เฮลด์ถัดจาก PS Vita แต่อย่างใด แม้จะไม่เป็นการฟันธง 100% แต่ก็เป็นที่เข้าใจได้กลาย ๆ แล้วครับว่า Sony น่าจะยอมแพ้ในวงการเครื่องเกมแฮนด์เฮลด์ไปเรียบร้อย

– เคยมีนักวิเคราะห์ตลาดได้ทำการรวบรวมและประเมินปัญหาทั้งหมดที่ส่งผลให้ PS Vita ไม่ปังเท่าที่ควรไว้ประมาณนี้ครับ

ปัจจัยภายใน

Sony ตัดสินใจเลือกที่จะถอนการสนับสนุนบน PS Vita ไปโดยสิ้นเชิง หลังจากที่เห็นสถานการณ์ของ PS Vita ในตลาดเกมไม่สู้ดีนัก จะเห็นได้ว่าในงานเกมช่วงปีหลัง ๆ ทาง Sony นั้นทำเหมือน PS Vita ไม่มีตัวตนเลย แม้แต่เกมใหม่ ๆ บน PS Vita ก็ไม่มีการประกาศภายในงาน แทบทุกเกมที่เข็นไปโชว์ก็ล้วนเป็นเกมบน PS4 ทั้งนั้น
เกม Exclusive ของ Sony ที่ลงให้กับ PS Vita มีเน้นหนักแค่เพียงช่วง 1-2 ปีแรกของการวางจำหน่ายเครื่อง หลังจากนั้นมา บรรดาเกม Exclusive หรือเกมระดับ AAA ที่น่าสนใจบน PS Vita ก็พากันหายเข้ากลีบเมฆ เกมบางโปรเจ็กต์ที่เคยเปิดตัวว่าจะลงให้กับ PS Vita ด้วยก็ทยอยยกเลิกไปมากมาย ทำให้ผู้เล่นที่มี PS Vita อยู่กับตัวเหลือตัวเลือกเพียงน้อยนิด หนึ่งในนั้นก็คือการอาศัย Backward Compatibility ด้วยการซื้อเกม PSP หรือ PS1 จากใน PlayStation Store มาเล่นบน PS Vita นั่นเอง
ฟีเจอร์บางอย่างของตัวเครื่องนั้นมาก่อนกาล และบางอย่างก็ไม่มีความจำเป็นต้องใส่มา อาทิ ระบบทัชหลัง หรือ ระบบรับแสง (อย่างหลังมีใช้ในบางเกม เช่น Uncharted: Golden Abyss ตอนไขบางปริศนา) แถมฟังก์ชั่นทัชหลังดันเอามาใช้แทนปุ่ม L2 กับ R2 ซึ่งลำบากในการใช้มาก
PS Vita มีราคาแพงเกินไป โดยช่วงที่ตัวเครื่องวางจำหน่ายใหม่ ๆ นั้นมีราคาถึงเกือบ 1 หมื่นบาท ซึ่งปัญหานี้ทางฝั่ง 3DS ของ Nintendo ก็ประสบมาเหมือนกันในช่วงแรก ๆ แต่ยังดีที่ Nintendo ตัดสินใจกลับลำทัน และใช้กลยุทธ์ปรับลดราคาเครื่องถึง 50% ทันควัน ทำให้ยอดขายเครื่อง 3DS กระเตื้องขึ้นมาได้

ปัจจัยภายนอก

PS Vita ออกมาในช่วงที่สมาร์ทโฟนได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องมาสักพักแล้ว และเกมที่มีให้เล่นบนสมาร์ทโฟนก็มีกราฟิกที่สวยงามไม่แพ้กัน อีกทั้งมีค่ายเกมดัง ๆ หลายค่ายเริ่มป้อนเกมมาลงให้ ทั้งเกมที่เป็นไตเติ้ลใหม่ และเกมที่พอร์ตมาจากเวอร์ชั่นคอนโซล แฮนด์เฮลด์ หรือพีซี เป็นต้น ซึ่งเทียบไม่ได้เลยกับสมัยที่ PSP วางจำหน่าย เพราะยุคนั้นโทรศัพท์มือถือส่วนใหญ่ยังเป็นระบบซิมเบี้ยนอยู่ ระบบการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตและบรรดาเกมต่าง ๆ ก็ยัง
ไม่มีหลากหลายและน่าเล่นมากเท่าสมาร์ทโฟนปัจจุบัน

จบกันไปแต่เพียงเท่านี้นะครับ กับบทความในวาระครบรอบ 8 ปีของเครื่อง PS Vita แม้จะไม่ปังอย่างที่ Sony หวังไว้นัก แต่อย่างน้อย Sony เองก็ได้รับบทเรียนเกี่ยวกับเจ้าเครื่องนี้ไปไม่น้อย และก็น่าจะนำปัญหาที่เกิดขึ้นไปปรับใช้ในการแก้ไขในกลยุทธ์การตลาดของเครื่องคอนโซลหลักต่อไปครับ

เพื่อน ๆ สามารถซื้อเกมต่าง ๆ ของ PS Vita แบบดิจิตอลดาวน์โหลดได้ที่ลิงค์ https://store.playstation.com/en-th/grid/search-game/1?gameContentType=games&platform=vita&query=vita