ในเวลานี้คำว่าประชาคมอาเซียนน่าจะปรากฏให้เห็นและให้ได้ยินบ่อยครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากใครได้ติดตามข่าวสารบ้านเมืองในวงกว้างอยู่เป็นประจำก็จะได้รู้จักคำว่าประชาคมอาเซียนกันถี่ขึ้นเรื่อยๆ เรื่องของประชาคมอาเซียนแม้จะเป็นเรื่องที่หลายคนมองว่าเป็นเรื่องหนัก ซีเรียส และจริงจัง จนบางคนไม่อยากจะใส่ใจด้วยความขี้เกียจหรือเข้าใจยากอะไรก็ตาม แต่ผมว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องที่เราไม่สามารถปล่อยผ่านหรือมองข้ามมันไปได้ครับ เพราะมันเป็นเรื่องที่จะเข้ามามีบทบาทกับประเทศไทยของเราในหลายๆ ด้าน ไม่เว้นแม้กระทั่งเรื่องเกี่ยวกับเกมที่เราคลุกคลีกับมันอยู่ทุกวี่ทุกวัน
ทุกประเทศในแถบภูมิภาคนี้จะรวมตัวกันเป็นประชาคมอาเซียนซึ่งมีผล ณ วันที่ 1 มกราคม 2558 หรืออีก 3 ปีข้างหน้านี้ สิ่งที่จะมีผลต่อวงการเกมมากๆ เลยก็คือในด้านเศรษฐกิจ เพราะการเข้าเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนอย่างเต็มรูปแบบในปี 2558 นั่นจะส่งผลดังนี้
1. ประเทศในแถบอาเซียนจะรวมเป็นตลาดเดียวกัน และเป็นฐานผลิตเดียวกันด้วย
2. มุ่งให้เกิดการเคลื่อนย้ายเงินทุน สินค้า การบริการ การลงทุน แรงงานฝีมือระหว่างประเทศสมาชิกโดยเสรี
3. มีการให้ความช่วยเหลือแก่ประเทศสมาชิก เพื่อลดช่องว่างของระดับการพัฒนาประเทศในกลุ่มสมาชิก
4. มีการส่งเสริมและร่วมมือในนโยบายการเงินและเศรษฐกิจมหภาค ตลอดจนมีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การคมนาคม และทรัพยากรมนุษย์ร่วมกัน
แม้ว่าผมจะไม่ใช่นอสตราดามุส หมอลักษณ์ฟันธง หรือหมอกฤษณ์คอนเฟิร์ม ที่จะทำนายอนาคตได้ แต่ก็พอจะวิเคราะห์อะไรบางอย่างได้บ้าง ว่าสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับวงการเกมไทยน่าจะเป็นดังนี้
ค่ายเกมจากต่างชาติจะหันมาลงทุนในไทย
แน่นอนว่าเมื่อเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนอย่างเต็มรูปแบบแล้ว ก็หมายความว่าบริษัทเกมต่างชาติจะมีโอกาสเข้ามาลงทุนในประเทศไทยได้มากยิ่งขึ้น เพราะข้อจำกัดและข้อกฎหมายในทำธุรกิจจะลดน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด และหากนับในอุตสาหกรรมเกมโดยเฉพาะอย่างยิ่งเกมออนไลน์ ประเทศไทยถือเป็นตลาดเกมออนไลน์ที่ใหญ่มากเป็นอันดับต้นๆ ของอาเซียนเลยทีเดียว เมื่อเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนอย่างเต็มรูปแบบคงจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะเห็นบริษัทผู้ให้บริการเกมหรือค่ายเกมจากต่างประเทศหันมาลงทุนในไทย เมื่อมีบริษัทจากต่างชาติเยอะ ก็ย่อมเป็นที่แน่นอนว่าบริษัทหรือค่ายเกมในไทยจะมีคู่แข่งเพิ่มจำนวนมากขึ้น และที่น่ากลัวก็คือบริษัทต่างชาติอาจมีเงินทุนหนากว่า จนทำให้การแข่งขันในตลาดเกมออนไลน์ในไทยยากกว่าที่ควรจะเป็น หรือแง่ร้ายสุดๆ ผู้ให้บริการเกมในไทยโดยเฉพาะบริษัทที่เกิดขึ้นใหม่อาจจะแข่งขันในตลาดได้ยากขึ้นมากทีเดียว
ตลาดเกมออนไลน์ในไทยจะกลายเป็นอีกหนึ่งพื้นที่ที่น่าลงทุน
เซิร์ฟเวอร์ SEA จะเพิ่มจำนวน
เกมออนไลน์เซิร์ฟเวอร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรือที่เกมเมอร์อย่างเราเรียกกันติดปากว่าเซิร์ฟเวอร์ SEA จะมีการเพิ่มจำนวนมากขึ้น ด้วยเหตุผลทางด้านการสนับสนุนในเชิงโครงสร้างเศรษฐกิจที่ทุกประเทศในอาเซียนถูกกำหนดให้พัฒนาโครงสร้างเศรษฐกิจร่วมกันเพื่อมุ่งหมายให้อาเซียนทั้งอาเซียนเป็นตลาดเดียวกัน ดังนั้นแน่นอนว่าเซิร์ฟเวอร์ SEA ย่อมทำได้ง่ายและมีโอกาสสำเร็จมากกว่าในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการใช้ภาษา ที่นับจากนี้ทุกประเทศในสมาชิกอาเซียนจะมีการเรียนการสอนเรื่องภาษาเพื่อสื่อสารกับประเทศอื่นๆ ในสมาชิกอาเซียนโดยเฉพาะภาษาอังกฤษซึ่งเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เมื่อผู้คนมีความรู้ภาษาอังกฤษที่ดีขึ้น การเข้าเล่นเกมออนไลน์ในเซิร์ฟเวอร์ SEA ก็ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป ในขณะเดียวกันก็อาจช่วยให้ผู้ให้บริการเกมไม่ต้องแปลภาษาให้กับประเทศต่างๆ ด้วย ทำให้การเปิดเซิร์ฟเวอร์ SEA ง่ายยิ่งขึ้นไปอีก
ตัวเลือกเยอะ
เมื่อค่ายเกมจากต่างชาติจะเข้ามามากขึ้น เซิร์ฟเวอร์ SEA ก็มีเยอะขึ้น ผลลัพธ์ที่ออกมาอย่างชัดเจนก็คือเกมเมอร์ไทยจะมีตัวเลือกจำนวนมากขึ้น มีเกมให้เลือกเล่นเยอะขึ้น บางคนอาจมองว่าเป็นเรื่องดีที่มีตัวเลือกเยอะ แต่หากจะมองในแง่ร้ายก็ได้เช่นกัน เพราะนั่นหมายความว่าตลาดเกมออนไลน์ในประเทศไทยจะมีการแข่งขันกันที่สูงมากๆ จนบริษัทสัญชาติไทยแท้ๆ อาจจะสู้ได้ลำบากจนถึงขั้นสู้ไม่ได้เลยก็เป็นได้
ตัวเลือกเยอะ ตลาดแข่งขันกันสูง
Developer สมองไหล
ในมุมของวงการเกมไทยฝั่งที่เป็นผู้พัฒนาเกมก็ต้องยอมรับว่าประเทศไทยมีโปรแกรมเมอร์ และบุคลากรที่เกี่ยวกับการพัฒนาเกมที่มีฝีมือพอสมควร แต่ด้วยปัญหาหลายๆ อย่างเกมไทยจึงไม่ได้รับการต่อยอดจนไปถึงระดับ Commercial มากเท่าที่ควร ซึ่งหากเข้าสู่ประชาคมอาเซียนก็จะมีการเคลื่อนย้ายของแรงงานจากประเทศนั้นสู่ประเทศนี้ค่อนข้างเสรี และอาจส่งผลให้แรงงานทางด้านการพัฒนาเกมของไทยสมองไหลหันไปทำงานในต่างประเทศมากขึ้น เพราะได้ค่าแรงมากกว่า หากเรื่องนี้เกิดปัญหาจริงจะทำให้เกมสัญชาติไทยที่มีน้อยอยู่แล้ว แทบจะไม่มีโอกาสได้เกิดขึ้นมาอีกเลย
แรงงานในด้านต่างๆ จะไหลเวียนอย่างเสรี ไม่เว้นแม้กระทั่งแรงงานและบุคลากรด้านเกม
ในความเป็นจริงแล้วการเป็นประชาคมอาเซียนมีทั้งข้อดีและข้อเสียครับ ไม่ใช่ว่าจะมีแต่ข้อเสียอย่างเดียว เรื่องดีๆ ก็คือเมื่อตลาดมีการแข่งขันกันสูง คุณภาพของสินค้าหรือบริการก็จะดีขึ้นไปโดยอัตโนมัติ การมีตัวเลือกเยอะก็หมายถึงโอกาสที่คนเล่นเกมจะได้เล่นเกมคุณภาพก็มีเยอะตามไปด้วย แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นทุกๆ ฝ่ายก็ต้องเตรียมพร้อมกับการมาของประชาคมอาเซียนให้ดีครับ หากผู้ให้บริการเกมมีการพัฒนาคุณภาพในการให้บริการ เชื่อว่าแม้คู่แข่งจะมาจากต่างชาติก็จะยังสามารถดึงฐานลูกค้าเอาไว้ได้โดยไม่ไหวติง ขอเอาใจช่วยครับ
**ขอขอบคุณแรงบันดาลใจในการเขียนบทความนี้จากการพูดคุยกับผู้บริหารของค่ายเกมต่างๆ ครับ