ในการปกครองบ้านเมืองของจีน ช่วงราชวงศ์ฮั่นถือเป็นราชวงศ์ที่ยิ่งใหญ่ราชวงศ์หนึ่ง ซึ่งได้แผ่ขยายอาณาเขตออกไปไกลขับไล่ชนเผ่านอกด่านออกไปจากภาคเหนือของประเทศได้ ด้านทิศเหนือครอบครองแมนจูเรีย และพื้นที่เกาหลีบางส่วนทิศใต้ครองมณฑลกวางตุ้งและกว่างซี รวมถึงตอนเหนือของเวียดนามครั้นถึงปลายสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกหรือตงฮั่น จักรพรรดิทรงอ่อนแอ 10 ขันทีมีอำนาจเป็นใหญ่ในแผ่นดิน ก่อความเดือดร้อนแก่ชาวบ้านไปทั่วแผ่นดิน ขุนศึกหัวเมืองต่างๆพากันกระด้างกระเดื่องและตั้งกองกำลังส่วนตัวขึ้น ราษฎรได้รับความเดือนร้อนไปทั่วจนทำให้เกิดกบฏโจรโพกผ้าเหลืองขึ้น กลุ่มอิทธิพลต่างๆทำสงครามแย่งชิงอำนาจกันในที่สุดแผ่นดินจีนแตกออกเป็นสามก๊กอย่างชัดเจน
ภายหลังโจโฉพ่ายแพ้แก่เล่าปี่และซุนกวนในการศึกที่ผาแดงเมื่อปีพ.ศ.751 อำนาจความเป็นใหญ่ในแผ่นดินจีนแบ่งเป็นสามฝ่ายอย่าง ชัดเจนต่างครอบครองเขตแดนความยิ่งใหญ่ และความแข็งแกร่งของกองกำลังทหารคานอำนาจซึ่งกันและกันระหว่างโจโฉ ซุนกวน และเล่าปี่ทำศึกสงคราม และเป็นพันธมิตร ร่วมกันมาตลอด
โจโฉครอบครองดินแดนทางเหนือทั้งหมดเป็นแคว้นวุยครองอำนาจ บริเวณแถบลุ่มแม่น้ำฮวงโหแคว้นวุยจัดเป็นแคว้นที่แข็งแกร่งที่สุด มีกองกำลังทหารขุนศึกที่ปรึกษาเป็นกำลังจำนวนมาก โดยเฉพาะตระกูลสุมาซึ่งภายหลังได้ทำการยึดครองอำนาจจากราชวงศ์วุยและสถาปนา ราชวงศ์จิ้นแทน
ซุนกวนครอบครองดินแดนทางตะวันออกบริเวณทางใต้ทั้งหมดเป็นแคว้นง่อ ครองอำนาจบริเวณปากแม่น้ำแยงซีเกียงมีกองกำลังทหาร ขุนศึกและที่ปรึกษาจำนวนมากเช่นเดียวกับแคว้นวุย เช่นจิวยี่ เตียวเจียว กำเหลง ลิบอง ลกซุน และโลซก
เล่าปี่ ครองอำนาจดินแดนทางภาคตะวันตกในแถบชิงอี้โจวกับฮั่นจงเป็นแคว้นจ๊ก มีกองกำลังทหาร ขุนศึกและที่ปรึกษา เช่น กวนอู เตียวหุย จูล่ง ม้าเฉียว ฮองตง และขงเบ้ง