สำหรับใครกำลังเล่นอีก 1 เกมไฟติ้งยอดนิยมในประเทศไทยอย่าง Zone4 ตอนนี้เขาก็มีอัพเดตใหญ่ที่เพิ่งลงเซิร์ฟเวอร์ไปอย่าง 2 อาชีพสุดเด็ดที่หลายคนตั้งตารอคอยอย่าง Capoeira และ Zambo เท่าที่แมวได้ไปเล่นมา (แอบใช้ไอดีทดสอบไปลองใน Training มา อิอิ) ขอบอกว่าโหดสมคำร่ำลือจริงๆ เอ๊ะ หรือเพราะเราไม่เคยเจอท่าเตะเวียนหัวแบบนี้กันน้อ เลยว่าช่างโหดเหลือเกิน อิอิ แต่บางคนอาจสงสัยว่า เอ๊ะ ไอ้อาชีพ Capoeira ที่เราเล่นกันอยู่นี้มีประวัติและที่มาอย่างไรกันบ้างน้า วันนี้แมวหลับเลยรวบรวมเอาประวัติที่น่าสนใจของนักสู้ Capoeira มาฝากกันค่ะ ไปดูกันเลย ^^
ประวัติความเป็นมาของ Capoeira
คาโปเอร่านั้นเป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีประวัติยาว นานมากกว่า 500 ปี โดยเชื่อกันว่ามีต้นกำเนิดมาจากแอฟริกา เป็นการเลียนแบบท่าทางการต่อสู้ของม้าลาย เนื่องจากไม่ค่อยมีหลักฐานที่แน่ชัดนักสำหรับจุดเริ่มต้นของคาโปเอร่า แต่คนส่วนใหญ่จะเชื่อถือตามทฤษฎีต่อไปนี้ ประมาณคริสต์ศักราช 1500 เป็นช่วงที่ชาวโปรตุเกสปกครองประเทศ บราซิล ในยุคแรกๆ ชาวโปรตุเกสได้เริ่มทำการพัฒนาประเทศโดยการเพาะปลูก โดยใช้คนพื้นเมืองของบราซิลแต่ว่าคนพื้นเมืองของบราซิลค่อนข้างที่จะอ่อนแอ และตายง่าย ส่วนที่เหลือก็หลบหนีไปที่เมืองอื่นๆ หมด ชาวโปรตุเกสจึงตัดสินใจจับชาวแอฟริกามาใช้งานเยี่ยงทาส
ชาวแอฟริกันจำนวนมากถูกนำตัวมายังประเทศบราซิล (ประมาณ 4 ล้านคน) สิ่งที่ทาสเหล่านั้นได้นำติดตัวมาด้วยก็คือ วัฒนธรรม ซึ่งฝังอยู่ในร่างกาย จิตใจและวิญญาณของเค้าเหล่านั้น สิ่งเหล่านี้ได้สืบทอดจากรุ่นหนึ่งสู่อีกรุ่นหนึ่งมาเป็นเวลานาน เหล่าทาสได้ถูกแบ่งออกไปเป็นกลุ่มๆ เพื่อที่แยกย้ายกันไปทำงานในที่ต่างๆ ในทาสกลุ่มนี้จะมีคนจากหลายพื้นที่และต่างวัฒนธรรมมารวมกัน หลังจากที่ทาสเหล่านี้อยู่ด้วยกันต่างคนต่างแลกเปลี่ยนและซึมซาบวัฒนธรรม ซึ่งกันและกัน จากจุดนี้ทำให้สามารถบอกได้ว่า คาโปเอร่า เกิดจากวัฒนธรรมหลายๆ อย่างผสมผสานกัน และในบางทฤษฎีจะกล่าวไว้ว่า คาโปเอร่า มาจากประเทศ Angola
ในทวีปแอฟริกา ในทุกๆ ปีจะมีการจัด อุงโกโล่ (Dance of the zebra) หรือที่แปลว่า การเต้นรำของม้าลาย ถือว่าเป็น คาโปเอร่า ที่เก่าแก่ที่สุด เป็นวันที่คนหนุ่ม ๆ จะมาโชว์ความสามารถกันว่าใครแข็งแรง เร็ว และเก่งกว่ากัน โดยผู้ที่ชนะจะได้แต่งงานกับผู้หญิงในเผ่าเป็นรางวัล เนื่องจากความรักการเป็นอิสระ จึงทำให้เหล่าทาสบางกลุ่มเริ่มทำการหลบหนี พวกที่หนีได้สำเร็จจะหนีขึ้นไปอยู่บนภูเขาและสร้างกลุ่มชุมชนเล็กๆ ขึ้นมา และในกลุ่มชุมชนเล็ก ๆ นี้เอง คาโปเอร่าได้เริ่มก่อตัวและพัฒนาเพื่อใช้ในการต่อสู้และป้องกันตัว จากทหารชาวโปรตุเกส ทาสบางคนที่หนีไปได้กลับลงมายังกลุ่มทาสที่ยังถูกใช้งานอยู่และเริ่มสอนคาโป เอร่าให้กับคนอื่นๆ โดยที่จะฝึกหัดกันในวันอาทิตย์ ซึ่งเป็นวันหยุดพักของทาส แต่เนื่องจากทาสนั้นไม่ได้รับอนุญาตให้ฝึกศิลปะป้องกันตัว การฝึกจึงถูกแต่งเติมไปด้วยการเต้น ดนตรี ร้องเพลง ซึ่งเป็นวัฒนธรรมของชาวแอฟริกันอยู่แล้ว เพื่อที่จะใช้บังหน้าจากการฝึกคาโปเอร่าจริงๆ
ต่อมาหลังจากมีการเลิกทาส ชาวแอฟริกันบางส่วนเดินทางกลับ แต่บางส่วนยังคงอาศัยอยู่ในบราซิล แต่เนื่องด้วยไม่มีงานทำมากนัก จึงทำให้หลายกลุ่มกลายเป็นอันธพาล สำหรับคนที่เก่งมาก ๆ จะถูกว่าจ้างให้เป็นบอดี้การ์ดให้กับนักการเมือง โดยจะใส่สูทสีขาว ใส่หมวก ลักษณะเหมือนมาเฟีย (โดยในการต่อสู้แต่ละครั้งจะมีการใช้อาวุธต่างๆและที่โดดเด่นมากก็คือจะมี การติดใบมีดไว้ที่เท้า การเตะแต่ละครั้งจะเล็งไปที่ลูกกระเดือกของคู่ต่อสู้) ตอนนั้นถือว่าเป็นยุคมืดของคาโปเอร่า
เมื่อมีการนำคาโปเอร่าไปใช้ในทางที่ผิด ทางรัฐบาลของบราซิลจึงมีคำสั่งให้ คาโปเอร่านั้นเป็นสิ่งผิดกฏหมาย ผู้ฝ่าฝืนจะถูกจับ แต่ก็มีบางส่วนที่ขัดขืนก็จะถูกยิง โดยที่ตำรวจในสมัยนั้นก็เป็นคาโปเอร่าด้วยเหมือนกัน เพื่อที่จะใช้ต่อสู้กับผู้ฝ่าฝืนได้ จนกระทั่งถึงช่วงที่ บราซิลมีสงครามกับปารากวัย รัฐบาลบราซิลได้จัดตั้งกลุ่มนักรบขึ้นมากลุ่มหนึ่ง ซึ่งเป็นนักสู้ คาโปเอร่าทั้งหมด โดยเรียกว่า Black Military จะส่งไปรบกับปารากวัย โดยสามารถนำชัยชนะมาให้กับบราซิลได้ นั่นทำให้เหล่านักสู้คาโปเอร่าได้รับการยกย่องอีกครั้ง หลังจากที่คาโปเอร่าถูกต่อต้านจากรัฐบาลมาเป็นเวลานาน ในปี ค.ศ. 1932 ก็ได้มีนักการเมืองท่านหนึ่งเล็งเห็นว่า คาโปเอร่านั้นสามารถจะเปลี่ยนมาเป็นเกมส์กีฬาที่สวยงามและสามารถพัฒนาจิตใจ ผู้ฝึกได้ จึงได้สั่งให้มีการเปิดโรงเรียนสอนคาโปเอร่าแห่งแรกขึ้นมา
ประเภทของท่า
ท่วงท่าของคาโปเอร่าเกิดจากการผสมผสานของการเตะ ศอก เข่า ตีลังกา และการหลอกล่อคู่ต่อสู้ นอกจากนั้น ก็ยังมีท่วงท่าอื่นๆ อีก ซึ่งผู้เล่นสามารถเรียนรู้ได้จากประสบการณ์ รูปแบบของคาโปเอร่าแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ รูปแบบที่ใช้ในการต่อสู้จริง ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับการต่อสู้แบบอื่นๆ คือมีการปะทะกัน และอีกรูปแบบหนึ่งก็คือที่ใช้ในการเล่น โดยในลักษณะนี้จะไม่มีการปะทะกันโดยตรง การเล่นนั้น จะอยู่ในลักษณะของความลื่นไหลและสอดคล้องของท่วงท่า อีกทั้งยังมีดนตรีประกอบเพิ่มความสนุกสนาน ท่วงท่าของคาโปเอร่าซึ่งสามารถแยกออกได้เป็น 3 ประเภท คือ
1. จิงก้า (Ginga) คือพื้นฐานของคาโปเอร่าถ้าเปรียบเทียบกับศิลปะการต่อสู้ชนิดอื่น ๆ ก็คือ การเต้น Footwork นั่นเอง ในหมวดนี้ยังรวมไปถึง ท่าการเตะในรูปแบบต่าง ๆ ท่า Ginga นี้เอง ที่ทำให้คาปูเอร่ะ มีเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากศิลปะการต่อสู้ประเภทอื่น ๆ อย่างเห็นได้ชัด
2. อาอู (Au) คือการเคลื่อนไหวแบบกลับหัวกลับหาง อาทิเช่น การทำล้อเกวียน การกระโดดตีลังกา รวมไปถึงการทำท่ากลางอากาศอื่น ๆ ด้วย
3. เนกาชิว่า (Negativa) คือการทำท่าเคลื่อนไหวโดยที่ร่างกายส่วนใหญ่อยู่ใกล้กับพื้น ท่าเคลื่อนไหวในหมวดนี้ ทำให้ผู้ฝึกสามารถเคลื่อนไหวในขณะที่ตัวเองล้มหรืออยู่กับพื้นได้รวดเร็วขึ้น ในขณะเดียวกันเป็นทั้งการหลบ และโจมตีกลับอีกด้วย
สำหรับผู้ที่เริ่มต้นจะต้องทำการฝึกและเตรียมความพร้อมของร่างกายก่อน (Warm up) เพื่อที่จะสามารถรับท่วงท่าการฝึกฝนได้ เมื่อผู้ฝึกมีความพร้อมแล้วก็จะมาฝึกพื้นฐานของคาโปเอร่าจะต้องฝึกทั้ง 3 หมวดนี้อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดทักษะและความเข้าใจในท่วงท่า อีกทั้งยังเป็นการเสริมสร้างกล้ามเนื้อและทำให้ร่างกายยืดหยุ่นมากขึ้นด้วย นอกเหนือจากท่าการเคลื่อนไหวแล้วผู้ที่เริ่มต้นยังจะต้องศึกษาประวัติความ เป็นมา รูปแบบ และองค์ประกอบของคาโปเอร่าเพื่อให้เข้าใจในวิชาคาโปเอร่ามากขึ้น ผู้ที่ฝึกพื้นฐานจนชำนาญแล้ว ต่อไปก็จะเป็นการฝึกท่าเตะในรูปแบบต่าง ๆ รวมไปถึงการป้องกัน จังหวะในการรุกและรับ ทั้งนี้ทั้งนั้นยังคงต้องฝึกฝนพื้นฐานทั้ง 3 หมวดอยู่ แต่ก็มีการเสริมเทคนิคที่ยากขึ้นเข้าไปอีก
การเล่น Capoeira
การเล่นคาโปเอร่าจะเกิดขึ้นโดยทุกๆ คนในกลุ่มจะยืนเป็นวงกลม ซึ่งเรียกว่า Roda (ออกเสียงว่า โฮ-ด้า) โดยที่มีเครื่องดนตรีอยู่ตรงหัววง การเล่นจะเริ่มต้นโดยที่ผู้ที่เล่นบีริมเบาว์ เริ่มเล่น และหลังจากนั้นเครื่องดนตรีอื่นๆ ก็จะเล่นตามมา เมื่อผู้เล่นบีริมเบาว์ ส่งสัญญาณว่าให้เริ่มเล่นได้ ผู้เล่น 2 คนก็จะเดินมาหยุดตรงหน้าของผู้เล่นบีริมเบาว์ ทำการจับมือกัน และเริ่มต้นเล่น โดยในขณะเดียวกันคนอื่นๆ รอบๆ วงก็จะตบมือพร้อมทั้งร้องเพลง โดยมีผู้เล่นบีริมเบาว์เป็นผู้นำ เมื่อคู่ที่เล่นอยู่ต้องการที่จะหยุดก็จะทำการจับมือกัน เพื่อเป็นสัญญาณว่ายุติการเล่นของคู่นั้นๆ แต่ในขณะเดียวกัน ถ้าเกิดคนใดคนหนึ่งรอบๆ วง มีความต้องการจะเล่นกับคนใดคนหนึ่งในคู่ที่กำลังเล่นอยู่ ก็สามารถทำได้ซึ่งเราเรียกว่า การ Buying Game โดยคนๆ นั้น จะหาจังหวะเข้าไปแทรกกลางระหว่างคู่ที่กำลังเล่นอยู่ โดยผู้ที่แทรกนั้นหันหน้าไปทางผู้ใด ก็คือต้องการที่จะเล่นกับคนๆ นั้น
♦ในภาพยนตร์ จีจ้า ดื้อ สวย ดุ ก็มีการนำ Capoeira มาใช้ในการต่อสู้ด้วยเช่นกัน♦
ในการเล่นนั้นจะไม่มีการปะทะหรือกระทบกระทั่งกันรุนแรงนัก เพื่อมิให้เกิดอันตรายและการบาดเจ็บแต่ตัวผู้เล่น นอกจากนั้นยังทำให้ผู้เล่นได้เรียนรู้และกล้าที่จะแสดงออกหรือทำท่ามากขึ้น โดยในการเล่นจะมีแนวคิดอยู่ว่า การที่เราจะเตะหรือจู่โจมคู่ต่อสู้นั้นเป็นเรื่องง่ายมาก เพราะว่าอยู่กันในวงแค่สองคน แต่การที่จะบังคับให้คู่ต่อสู้ เคลื่อนไหวภายใต้การควบคุมของเรา เป็นอะไรที่น่าสนใจกว่า และยังเป็นการฝึกฝนการควบคุมร่างกาย และไหวพริบที่ดีอีกด้วย
ถ้าจะพูดให้ถูกต้องแล้ว คาโปเอร่านั่นคือศิลปะการต่อสู้ที่ฝึกฝนภายใต้ความลื่นไหลคล่องตัวและจังหวะ ด้วยเหตุนี้เองทำให้คนส่วนใหญ่มองเห็นคาโปเอร่าว่าเป็นการเต้น ซึ่งถ้าจะพูดให้ถูกคาโปเอร่า ก็คือเกมส์ ศิลปการต่อสู้ และการเล่นที่ผสมผสานกันอย่างลงตัว
Capoeira ใน Zone4
สำหรับในเกม Zone4 อาชีพ Capoeira เป็นอาชีพขั้นที่ 2 ของสาย Street ที่เพิ่มเติมเข้ามา (โดยแต่ก่อนจะมีอาชีพมวยไทย บ็อกซิ่งและเทควันโด้) ลักษณะการต่อสู้ของ Capoeira หรือแม้แต่ท่าทางออกสกิล เรียกว่าคัดลอกต้นฉบับมาได้อย่างสมจริงและสวยงาม
สกิลที่น่าสนใจของคาโปเอร่า
Queixada Combo 1, 2 ท่าหมุนตัวเตะ 6 ครั้ง โดยในการโจมตีครั้งที่ 6 จะส่งเป้าหมายให้กระเด็นออกไป ความไวในการแสดง Action ถือว่าค่อนข้างช้า แต่สามารถโจมตีได้ต่อเนื่อง การที่ศัตรูจะหลบท่านี้ได้คือต้องกด A หลบให้ได้ตั้งแต่จังหวะแรกที่โดนเตะ เพราะเมื่อโดนเตะไปแล้วจะไม่สามารถหลุดจากคอมโบได้ ยกเว้นใช้ท่าไม้ตาย (Q,W,E) เท่านั้น
Somersault Kick ท่าเตะตีลังกา กลับหลังใช้ได้ดีในการคอมโบกับท่า Trocka-E Thomas หรือจัดการศัตรูที่วิ่งไล่ตามมา และด้วยเป็นการโจมตีเพียง HIT เดียวจึงสร้างความเสียหายได้หนักหน่วงพอดู
CortBerada Combo หมุนตัวใช้ศอกโจมตีแล้วกระโดดตีลังกา กลับหลังเตะคู่ต่อสู้ นี่เป็นหนึ่งในท่าที่ถือว่าดีที่สุดของอาชีพคาโปเอร่า เพราะว่าตัวสกิลมี Action ที่รวดเร็วแถมจับทางยาก เพราะเมื่อตีลังกาเสร็จแล้วเราสามารถเลือกที่จะไม่กด D เพื่อเตะแต่กด S เพื่อจับข้างหลังเป้าหมายสำหรับการทำ Team Attack ต่อแทนได้
Trocka-E Thomas 1, 2 อีกหนึ่งท่าที่คุ้นเคยซึ่งมีรูปแบบการโจมตีช่วงล่างตัดบริเวณส่วนขาของเป้าหมายให้เสียหลัก สามารถโจมตีได้ 3 ครั้ง แต่ถ้าจะทำคอมโบควรจะควงพื้น 2 ครั้งแล้วลุกขึ้นมาตีลังกา เตะหลังด้วย Somersault Kick แทนซึ่งจะสร้างความเสียหายได้มากกว่าในจำนวน 3 HIT เท่ากัน
Hold Skill ในส่วนของท่าจับจะมีแค่ 4 ท่า และไม่มีท่าที่จับขณะศัตรูนอนอยู่ จะมีท่าจับเฉพาะตอนที่เป้าหมายยืนเท่านั้นโดยดูแล้วสกิลที่น่าจะมีประโยชน์คือ Head Scissors ซึ่งเป็นท่าใช้ล็อคหัวแล้วหมุนตัวฟาดศัตรูลงพื้น แถม Action เร็วเหมาะแก่การใช้งาน
Special Skill สำหรับท่าไม้ตายของอาชีพคาโปเอร่า ในส่วนของท่า W นั้นดูดีมากเพราะยกตัวศัตรูให้ลอยขึ้นทำให้ไม่สามารถกด W เพื่อโต้ตอบได้ แต่แลกกับค่าความเสียหายที่น้อยลงหน่อย จากที่ทดสอบใช้ดูพบว่าหากกดใช้ไม่ดีเป้าหมายจะหลุดจากการโจมตี ทำให้โดน Damage ไม่เต็มที่ สำหรับท่า E น่าสนใจไม่น้อยเพราะให้ผลคล้ายคลึงกับท่าของบอส Hotel และกินอาณาเขตรอบตัวใช้ได้ดีเวลาโดนรุม
วิดีโอสาธิตการออกท่าสกิลของอาชีพ Capoeira
จุดเด่นของอาชีพ Capoeira
เนื่องจากเป็นอาชีพสาย Street ที่มีท่าการต่อสู้ที่ต้องใช้เท้า แม้เทควันโด้จะได้เปรียบในเรื่องระยะการโจมตีที่ไกลกว่าและการออกเท้าที่เร็วกว่า แต่ Capoeira มีจุดเด่นตรงที่รูปแบบการออกท่าที่มีหลายรูปแบบกว่า จึงสามารถสร้างคอมโบต่อเนื่องได้หลากหลายกว่า และลักษณะสกิลที่ศัตรูจับทางได้ยาก แม้จะไม่มีท่าไหนที่จะยกเป้าหมายให้ลอยขึ้นเพื่อทำคอมโบกลางอากาศเหมือนอาชีพในสาย Street อื่นๆ แต่กลับโจมตีได้อย่างต่อเนื่องโดยอาศัยการใช้ทักษะสกิลหลายๆ ตัวร่วมกัน ยิ่งหากใครที่มีสเตปการใช้คอมโบต่อเนื่องดีๆ คู่ต่อสู่สาย Rush จะไม่สามารถประชิดตัวได้เลย นอกจากนี้ด้วยท่าพื้นฐานที่ส่วนใหญ่เป็นการใช้เท้าเตะกวาดเหมือนการเต้นเบรกแดนซ์ จึงทำให้บางครั้งแม้แต่ท่าต่อสู้ธรรมดาก็โจมตีเป็นหมู่ และโดนศัตรูในวงกว้าง สามารถสร้างดาเมจโดยรวมและเก็บ Kill จากฝ่ายตรงข้ามที่เน้นรุมหรือชอบเข้ามาทำ Team Attack ได้ง่ายๆ จึงเป็นอาชีพใหม่ในสาย Street ที่หลายคนให้ความนิยมเล่น
♦เตะหมู่ เจ็บหมู่ (ตายหมู่ไม่รู้ตัว)♦
สำหรับอาชีพ Capoeira นั้นเพื่อนๆ สามารสัมผัสกันได้แล้วนะคะวันนี้ที่ www.zone4.in.th อาทิตย์หน้าแมวหลับจะมีประวัติอีก 1 อาชีพสุดโหดย่าง "Zambo" มาให้ชมกัน ติดตามกันด้วยน้า ^^/
เครดิตที่มาของภาพภาพยนตร์เรื่องจีจ้า ดื้อ สวย ดุ ประวัติ Capoeira และข้อมูลสายสกิล :
- Weekly Online Magazine
- http://www.oknation.net/blog/noomdeadman/2009/08/18/entry-3
- http://th.wikipedia.org/wiki/คาโปเอร่า
- www.thaicinema.org