ตั้งแต่ก้านกล้วย 2 เรียนตามตรงว่าผมไม่มั่นใจแล้วว่าวงการแอนิเมชั่นไทยมีภาพยนตร์เรื่องใดผ่านเข้ามาในวัฒจักรอีกบ้าง เหมือนจบก้านกล้วย 2, ยักษ์ แล้วข้ามมา ๙ ศาสตราเลย มันสะท้อนให้เห็นอย่างชัดเจนว่าหากไม่มีการโปรโมตอย่างหนักจริงๆ ภาพยนตร์แอนิเมชั่นไทยก็น้อยนักที่จะมีคนเหลียวแล จึงยากมากถึงมากที่สุดในการทำภาพยนตร์แนวนี้ในไทยขึ้นมาสักเรื่อง ทว่ายากยิ่งกว่ากับการตีตราแปะคำว่า "ประสบความสำเร็จด้านรายรับ" ลงบนหน้าหนัง เพราะแม้จะเป็น ก้านกล้าย ภาพยนตร์แอนิเมชั่นที่ได้รับคำสรรเสริญและมีคนตีตั๋วเข้าไปชมมากที่สุดในประเทศนี้ หากวัดรายรับจากการจำหน่ายตั๋วเพียวๆ ก็ยังห่างจากทุนสร้างถึง 50 กว่าล้านบาท ดังนั้นแล้วในแง่หนึ่งผมจึงค่อนข้างชื่นชมทีมงานที่กล้าๆ จะผลิตงานทุนสูงออกมาให้ได้รับชมกัน ทั้งๆ ที่แทบจะเห็นอนาคตอยู่ตรงหน้า
ทว่าหากพูดถึงคุณภาพมันก็ต้องเป็นอีกเรื่อง
ตลอดการรับชมผมพบว่า ๙ ศาสตรา นอกจากจะมีความเป็นสูตรสำเร็จระดับเต็มแมกซ์ในแง่เนื้อเรื่องแล้ว ยังมีการบอกเล่าที่เรียบง่ายไม่ซับซ้อนใดๆ ทำให้สามารถเดาเนื้อเรื่องเป็นซีนๆ ได้เลย แน่นอนว่าพอมันเป็นแบบนี้ก็ทำให้คนทุกเพศทุกวัยสามารถเสพย์กลืนได้ง่าย แต่อีกนัยหนึ่งมันก็กลายเป็นลดทอนศักยภาพในการสร้างความสนุกของตัวภาพยนตร์เช่นกัน
อีกหนึ่งเรื่องที่ต้องติติงแรงๆ คือเสียงพากย์ครับ เข้าใจว่าไม่ได้ใช้ทีมพากย์มืออาชีพเสี้ยงตัวละครจึงออกมาโทนไม่หนีกันอย่างนั้น มันเป็นเรื่องที่น่าเสียดายมากๆ เพราะกลายเป็นว่าฉากบางฉากมันรีดเค้นอารมร์ได้ไม่สุดนัก บางคนยบอกน้่าไปเอาทีมพากย์ญี่ปุ่นมาพากย์ อันนี้ก็แซวติดตลกเกินไปนิด แค่เอานักพากย์ไทยมืออาชีพมาช่วยก็น่าจะดีขึ้นมากแล้วครับ จะมาพูด "ยาเมโร่ว" หรือ "บากะน่า" ในภาพยนตร์ไทยแถมมีธีมและภาษาที่ใช้ออกจักรๆ วงศ์ๆ ก็ดูจะหลุดวงโคจรเกินไปหน่อย
สังเกตว่าบ่นมา 2 พารากราฟต์ ผมไม่ได้พูดเรื่องภาพเลย คือผมกำลังจะสื่อว่าแอนิเมชั่นไทยยุคนี้สามารถหายห่วงเรื่องภาพได้เลยครับ เรามาไกลกว่าสมัย จ้x ทิx จx มากๆ แล้ว ไม่เป็นปัญหา ไม่ดูขัดตาแต่อย่างใด แม้แต่โมชั่นก็ลื่นไหลเป็นอย่างดีจนรู้สึกว่าเราสามารถวิพากษ์ภาพยนตร์เรื่องนี้ในมาตรฐานระดับเดียวกับแอนิเมชั่นสากลได้แล้ว ดังนั้นผมจึงเล็งไปที่การเดินเรื่องซึ่งเป็นจุดอ่อน ว่าถ้าหาก ๙ ศาสตราเน้นในด้าน Story Telling ได้มากกว่าที่เป็นอยู่มันจะเป็นอะไรที่อเมซซิ่งมาก
น่าเสียดายที่มันไม่อาจผลักดันตัวเองไปถึงขั้นที่สามารถพูดได้เต็มปากว่ายอดเยี่ยม กระนั้นเรายังได้เห็นความกล้าในการตีความ ความเป็นไทยในแบบที่แฟนตาซีและโมเดิร์นขึ้นมาจากเดิม งานออกแบบที่เอาความเป็นไทยมาผสมกับสากลนิยมได้อย่างไม่ขัดหูขัดตา ถึงแม้ผมอาจจะคาดหวังงานออกแบบหลายๆ อย่างให้ดูหลุดโลกมากกว่านี้ แต่โดยรวมๆ การกล้าที่จะทำอะไรแบบนี้ของทีมงานนี่แหละครับ ที่ผมมองว่าคือคุณค่าที่ ๙ ศาสตรา มีต่อวงการภาพยนตร์ไทยอย่างแท้จริง
สรุปแล้วคืออย่างที่บอก ๙ ศาสตรา คือแอนิเมชั่นที่ดี แต่อาจไม่ถึงระดับยอดเยี่ยม ทว่ามันคืออีกหนึ่งก้าวย่างของวงการที่น่าจับตา และสมควรอย่างยิ่งที่จะเข้าไปเสียเงินสนับสนุนด้วยราคาเต็มครับ