ระยะหลังมานี้ สังคมการทำงานของญี่ปุ่นได้ถูกตั้งข้อสังเกตถึงเรื่องความยืดหยุ่นในการทำงาน รวมถึงบรรยากาศในการทำงานที่ดูจะตึงเครียดเกินไป ไม่เว้นแม้แต่ขั้นตอนการสัมภาษณ์งานที่มีปัญหาการละเมิดสิทธิ์ความเป็นส่วนตัวของผู้สมัครงานด้วย โดยปัญหาที่ว่าก็คือการที่ผู้สัมภาษณ์งานมักจะถามด้วยคำถามที่รุกล้ำความเป็นส่วนตัว หรือคำถามที่ทำให้ผู้สมัครงานรู้สึกอึดอัดที่จะตอบ เพราะไม่มีความเกี่ยวข้องกับเนื้องานหรือหน้าที่ความรับผิดชอบงานในตำแหน่งที่สมัครเลย
ล่าสุด ทางกรมแรงงานของจังหวัดคุมาโมโตะ ทางตอนใต้ของญี่ปุ่นก็ได้ออกกฎควบคุมหน่วยงานและองค์กรต่างๆ ภายในประเทศไม่ให้ถามคำถามสัมภาษณ์งานที่ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับเนื้องานของตำแหน่งที่รับสมัคร หรือคำถามใดๆ ที่จะทำให้ผู้เข้ารับการสัมภาษณ์รู้สึกว่าถูกคุกคามความเป็นส่วนตัว เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับครอบครัวของผู้สมัครงาน, สถานการณ์ภายในครอบครัวของผู้สมัคร, ศาสนาที่ผู้สมัครนับถืออยู่ ตลอดจนแนวคิดทางการเมือง โดยตัวอย่างคำถามที่ทางผู้สัมภาษณ์ไม่ควรถามผู้สมัครงานก็ได้แก่
- คุณเกิดที่ไหน?
- พ่อแม่คุณทำงานอะไร?
- คุณเป็นลูกคนเดียวรึเปล่า?
- คุณขับรถประเภทไหน?
- คุณนับถือพุทธรึเปล่า?
- คุณเชียร์พรรคการเมืองไหนอยู่?
- คุณมีความคิดว่าวันนึงจะต้องแต่งงานบ้างมั้ย?
- มีบุคคลในประวัติศาสตร์คนไหนที่คุณชื่นชอบมั้ย?
- คุณคิดยังไงกับระบอบมาร์คซิสม์?
- คุณเป็นสมาชิกของกลุ่มหรือองค์กรอะไรอยู่รึเปล่า?
- คุณอ่านหนังสือพิมพ์ของเจ้าไหนบ้าง?
จากคำถามข้างต้น จะเห็นได้ว่ามีบางข้อที่ถามเกี่ยวกับเรื่องการเมืองและศาสนา โดยสาเหตุที่ทางกรมแรงงานได้ออกกฎห้ามคำถามเหล่านี้ ก็เนื่องจากมีแนวโน้มที่เหล่าองค์กรต่างๆ จะแฝงเจตนาแบล็คลิสต์ผู้สมัครบางส่วนที่มีแนวคิดการเมืองหรือนับถือศาสนาไม่ตรงกับที่ต้องการออกไป ส่วนคำถามที่เกี่ยวกับการแต่งงานนั้น บรรดาหน่วยงานส่วนมากจะนิยมถามกันเพราะว่าผู้สมัครที่เป็นผู้หญิงมักจะลาออกทันทีหลังแต่งงานไปมีครอบครัว ดังนั้นการมีมาตรการควบคุมไม่ให้ถามคำถามประเภทนี้ก็เพื่อไม่ให้มีกำแพง หรือเคสของการเลือกปฏิบัติในการคัดเลือกผู้สมัครที่เป็นผู้หญิงครับ ในขณะที่คำถามจำพวกรถที่ขับ หรือบุคคลที่ชื่นชอบ ก็เป็นเรื่องของรสนิยมที่ไม่เกี่ยวอะไรกับความสามารถในการทำงานของตำแหน่งที่รับสมัครเลย
ด้วยเหตุที่กล่าวมาทั้งหมด ทางกรมแรงงานของคุมาโมโตะก็เลยขอความร่วมมือกับเหล่าผู้จัดการในแต่ละหน่วยงาน ให้เตรียมคำถามสำหรับสัมภาษณ์ผู้สมัครงานมาล่วงหน้า เพื่อไม่ให้เกิดการด้นสด หรือถามอะไรที่คุกคามความเป็นส่วนตัวของผู้สมัครนั่นเอง พร้อมกันนี้ ก็จะมีการกำหนดให้การถามคำถามสัมภาษณ์งานที่ไม่เหมาะสมเป็นเรื่องผิดกฎหมาย และผู้จัดการคนใดที่ละเมิดกฎข้อนี้ก็จะต้องถูกลงโทษ อีกทั้งจะมีการแถลงเกี่ยวกับการออกกฎข้อบังคับดังกล่าวในช่วงเดือนสิงหาคมที่จะถึงนี้ ว่าด้วยเรื่องของคำถามที่เหมาะและไม่เหมาะสมในการสัมภาษณ์งานครับ
เครดิต: Soranews24 / Kumamoto Nichinichi Shimbun / Hachima Kiko
เครดิตรูปภาพ: Accessj / Pakutaso / Japantimes