ในปัจจุบันต้องยอมรับกันเลยว่าคนไทยเรามีจำนวนคนมาเล่นเกมเพิ่มขึ้นทุกวันๆ ไม่ว่าจะมองไปทางไหนก็เห็นแต่คนเล่นเกม อยู่ที่ทำงานก็เล่นเกมบน Facebook อยู่บนรถไฟฟ้าก็มีคนเล่นเกมบน iPhone เล่นกันทุกที่ เล่นมันทุกแนว และเล่นมันทุกวัน
แต่รู้หรือไม่ว่ามีคนอีกจำนวนหนึ่งที่เขาไม่สามารถเล่นเกมบางประเภทได้เลย ไม่ว่าจะพยายามลองเล่นซักแค่ไหนก็ไม่สามารถเล่นได้ ซึ่งเกมที่ว่านั้นก็คือเกมประเภท FPS (First Person Shooter) นั่นเอง เหตุผลก็ไม่มีอะไรมากแค่ “เล่นแล้วเวียนหัว” แต่ด้วยเหตุผลแค่นี้ก็ทำให้อดเล่นเกมมันส์ๆ ที่เขาฮิตๆ กันไปเป็นร้อยเกมแล้ว
เคยเวียนหัวตอนเล่นเกมกันไหม ?
อาการรู้สึกเวียนหัวตอนเล่นเกมนี้ถ้าจะอธิบายให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ มันจะรู้สึกเวียนหัว หัวหมุนติ้วๆ คลื่นไส้เหมือนจะอ้วก แบบเวลาที่เราอ่านหนังสือบนรถนั่นแหละครับ ซึ่งเป็นความรู้สึกที่ทรมานมากๆ และอาการนี้กับการเล่นเกมมักจะเกิดกับเกมที่จอภาพเคลื่อนไหวไวๆ โดยเฉพาะอย่างเกมแนว FPS เนี่ยเป็นกันเยอะมากๆ บางคนเล่นแป๊บๆ อ๊วกแล้ว บางคนก็เล่นนานหน่อยถึงค่อยรู้สึกมึนๆ หรือบางคนไม่ได้เล่นไปยืนดูคนอื่นเล่นก็เมาได้เหมือนกัน แต่ถ้าแก่ๆ เริ่มมีอายุจะหลัก 30 แล้วนี่ขอบอกว่า อ๊วก~ แต๊ก~
อาการเวียนหัวนี้เกิดจากการที่ลูกตาของเรามองจอภาพตามไม่ทันนั่นเอง เวลาที่เล่นเกม FPS แล้วเราหันหน้ามองไปมาไวๆ จะส่งผลให้ความรู้สึกของเราเหมือนถูกเขย่าหัวไปมา ก็จะทำให้เริ่มวิงเวียนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และหากยังเล่นต่อไปโดยที่ลูกตาของเรายังมองภาพตามไม่ทัน ก็จะทำให้เราเริ่มรู้สึกปวดหัวตุ๊บๆ มวนๆ ท้อง (จะอ้วกนั่นแหละ) และส่งผลให้ความดันโลหิตเพิ่มขึ้นด้วย และเมื่ออาการถึงขนาดนี้แล้วก็ไม่มีอะไรน่าเป็นห่วง เพราะ 99% ของคนที่เกิดอาการนี้ก็จะหยุดเล่นเองโดยปริยาย (ก็มันเล่นไม่ไหวแล้วนี่น่า) ส่วนอีก 1% หยุดเล่นเพราะ “ไปอ้วก”
ซึ่งสาเหตุที่แท้จริงของอาการเวียนหัวนี้ก็คือ การประมวลผลของสมองกับดวงตาที่ไม่สัมพันธุ์กัน อธิบายให้เข้าใจง่ายๆ เช่น
ตัวอย่าง 1 : นักบินเวลาจะเชิดหัวเครื่องบินขึ้นจะต้องดึงคันบังคับลง แต่พอนักบินมาเล่นเกมขับเครื่องบินเวลาจะบินขึ้นต้องกดปุ่ม W ซึ่งสมองจิตใต้สำนึกจะบอกว่ามันไม่ใช่ ไม่ควรจะเป็นอย่างนี้ ก็จะทำให้สมองรู้สึกไม่ถูกต้องจนทำให้การประมวลผลไม่สัมพันธุ์กัน ส่งผลให้ อ้วก แต๊ก
ตัวอย่าง 2 : เอาง่ายๆ ใกล้ๆ ตัว หน้าจอคอมเวลาเราเลื่อนเม้าท์ เม้าท์เคอเซอร์บนหน้าจอก็จะเคลื่อนที่ไปตามทิศที่เราเลื่อนเม้าท์ (สามารถเคลื่อนที่ไปสุดขอบจอได้) แต่พอมาเล่นเกม FPS เม้าท์เคอเซอร์ก็จะกลายเป็นเป้าเล็งยิง ซึ่งมันก็จะอยู่ตรงกลางจอตลอดเวลา พอเราเลื่อนเม้าท์ภาพก็จะเลื่อนไปแต่เป้าเล็งยิงก็ยังอยู่ตรงกลาง ซึ่งสมองบางคนยังจดจำว่า ถ้าเลื่อนเม้าท์ เม้าเคอเซอร์มันต้องเปลี่ยนตำแหน่ง ไม่ใช่ภาพเปลี่ยนไป ก็จะส่งผลให้เกิดอาการ อ้วก แต๊ก เช่นเดียวกัน
และยังมีปัจจัยอื่นๆ อีก ที่ทำให้การประมวลผลของสมองกับดวงตาไม่สัมพันธุ์กันได้อีก คือ
Frame Rate ต่ำเกินไป หรือ Lag เกินไป
Frame Rate (เฟรม เรท )คือ อัตราความเร็วของภาพต่อเนื่องที่ส่งผลทำให้เรามองเห็นภาพเป็นภาพเคลื่อนไหว เพราะภาพเคลื่อนไหวนั้นจริงๆ แล้วก็คือภาพนิ่งหลายๆ ภาพเอามาเรียงต่อๆ กันนั่นเอง ซึ่งจะใช้หน่วยเป็น fps (Frame per Second) หรือก็คือจำนวนภาพต่อ 1 วินาที โดยภาพที่จะทำให้เรามองเห็นเป็นภาพเคลื่อนไหวนั้นต้องมี fps 30 – 35 ขึ้นไป ถ้าน้อยกว่า 30 ก็จะรู้สึกว่าภาพมันกระตุกๆ กึกๆ และแน่นอนว่าถ้าเล่นไปนานๆ ก็อ้วก แต๊ก
Lag แลค คำศัพท์ที่ได้ยินกันบ่อยมากๆ ยังกับคำฮิตติดปากในสมัย net 56k ยังครองโลก ซึ่งแน่นอนว่าถ้า net ดีไหลลื่นเราก็เล่นเกมได้แบบสบายใจหายห่วง แต่ถ้าเมื่อไรเกิดอาการ Lag ขึ้นมา ภาพเกมของเพื่อนๆ ก็จะเปลี่ยนไป กระตุกกึกๆ เคลื่อนที่เดินไม่เหมือนเดิม ซึ่งสมองก็จะบอกว่ามันไม่ใช่อย่างนี้สิ ภาพมันต้องสมูทๆ ไม่ใช่กึกๆ แหงกๆ แบบนี้ ซึ่งก็ส่งผลให้เกิดการ อ้วก แต๊ก
จอภาพเคลื่อนที่เร็วไป หรือควบคุมจอภาพไม่ได้
อย่างเกม FPS นี่คนที่เล่นเทพๆ มักจะเลื่อนเม้าท์ไวมากๆ ซึ่งหลายๆ คนก็อยากทำตาม แต่ทว่าสายตากับสมองประมวลผลไม่ทันก็ทำให้เวียนหัวอ้วกแตกได้ง่ายๆ ซึ่งขอบอกว่าที่อ้วกก็อ้วกเพราะตัวเองนี่แหละครับ แต่บางเกมในสมัยนี้มันเหมือนกับเรานั่งดูหนังภาพเคลื่อนที่เหมือนเราเคลื่อนไหวได้เอง เดี๋ยวเหวี่ยงซ้าย เดี๋ยวเหวี่ยงขวา ซึ่งส่งผลให้สมองเรารู้สึกเหมือนโดนเหวี่ยงไปมาจริงๆ ก็เลย อ้วก แต๊ก (รู้สึกจะทำสมจริงเกินไปแล้ว)
ภาพ แสง และการเคลื่อนไหว
มีหลายๆ เกมที่มีภาพในเกมที่ทำให้เวียนหัวชวนอ้วกไม่น้อยหากเราไปจ้องมองมันนานๆ (อย่างอนิเมโปเกม่อนภาคแรก ยังมีข่าวโด่งดังว่าเด็กดูแล้วอ้วกแตก เพราะตาปรับรับแสงจ้าๆ จากปิกาจูไม่ทัน)
ความละเอียดของภาพ
กราฟฟิคสมัยนี้ต้องขอยกนิ้วให้ เพราะยิ่งนานวันก็ยิ่งดูสมจริงๆ มากขึ้นเรื่อยๆ รายละเอียดคมกริบละเอียดยิบ เห็นแสงสีเงาเด่นชัด สวยจับตา จับใจ และอ้วก เพราะคิดดูสิครับ ยิ่งภาพมีรายละเอียดมากแค่ไหน ก็หมายความว่า สมอง + สายตาของคุณต้องประมวลผลและทำงานหนักเพิ่มขึ้น หากสมองประมวลผลตามไม่ทันละ หึหึหึ อ้วกแตกอีก
วิธีแก้ไข + ป้องกัน?? ขอแยกเป็น 2 กรณีนะครับ
1. สำหรับคนที่จะเล่นต่อ ไม่มีวันหยุดเลิกเล่นเกม เพราะตูติดเกม
- กินยาแก้เมารถเมาเรือ มีคนบอกว่าได้ผลจริงๆ แต่น่าจะใช้ได้กับคนที่ปกติเล่นเกมได้โดยไม่เมา แต่แค่ห่างเหินเลิกเล่นไปนาน หรือเล่นนานเกินไปจนเกิดอาการเวียนหัว (อยากรู้ว่าจริงไหมก็ต้องลองดู)
- เล่นเกมในที่มีแสงสว่างเพียงพอ เพราะหากแสงสว่างเพียงพอก็จะทำให้สายตาคุณทำงานน้อยลง ประมวลผลได้ไวขึ้น
- ปรับให้ Frame Rate คงที่ โดยปรับกราฟฟิคของเกมให้พอเหมาะกับคอมของคุณ เช่น คอมกากก็ปรับกราฟฟิคให้มัน Very Super Low ไปเล้ย อย่าดันทุรังไปปรับให้มัน Very High เพราะนอกจากกระตุกแล้ว คุณก็จะอ้วกแตก
- ปรับความไวเม้าท์ให้พอดีกับตัวเอง เม้าท์ไวไปก็อย่าฝืน มันไม่มีอะไรที่ทำให้ดีขึ้น เกมสมัยนี้สามารถปรับความไวได้ละเอียดยิบๆ แล้ว ก็ปรับสิจ๊ะ หรือจะไปบอกกับคนอื่นว่า “กุเมาเกมเพราะกุเลื่อนเม้าท์ไวเอง” (ใครอยากฝึกเม้าท์ไวๆ ก็ค่อยๆ ปรับเพิ่มทีละนิดๆ ร่างกายจะได้ชินๆ)
- สำหรับคนที่ไม่สามารถเล่นเกม FPS ได้เลย แต่ใจมันอยากจะเล่นบ้าง แนะนำให้ไปเล่นเกม FPS สมัยโบราณๆ ภาพกากๆ ก่อนเลย เอาซักเกมเมื่อ 15 ปีที่แล้วโล้ด ร่างกายจะได้ค่อยๆ ปรับตัวได้
หาเกมนี้มาเล่นเลย เก่าสาดๆ
2. สำหรับคนที่เวียนหัว ไม่ไหวแล้ว เลิกเล่นเกมแน่นอน
- กินยาแก้เมารถเมาเรือ มันช่วยให้หายเวียนหัวได้ดีได้ไว แต่ถ้าคิดว่ามันไม่ไวพอ ผมขอแนะนำผลไม้ดองเปรี้ยวๆ หรือบ๊วยเค็มเลยครับ ทีเดียวอยู่ หายเวียนหัว หายอ้วกเลย
- หลับตาพักผ่อนสายตานานๆ หรือพักสายตาด้วยการมองจุดใดจุดหนึ่งไกลๆ (ไม่ใช่มองจอคอมนะ เดี๋ยวอ้วกแตกอีก)
- ล้างหน้าล้างตา ช่วยให้สดชื่น
- นอน การพักผ่อนที่ดีที่สุดคือการนอน เพราะงั้น ก็ไปนอนซะ